De zon verstopt zich langzaam, maar de schoonheid verdwijnt zeker niet. Winter in Noord-Zweden.
Hej, hej, beste lezers.
Het is inmiddels al weer eind november. Ik heb het gevoel dat de tijd tussen mijn vingers doorglipt. Herken je dat? Om 8.52 uur verschijnt hier de zon aan de horizon en om 14.42 uur verdwijnt ze alweer, en dan te bedenken dat de dagen over nog geen 4 weken al weer langer gaan worden. Yes! Wanneer de zon schijnt, moeten we er volop van genieten: een lunchwandeling naar het meer of langs de waterkrachtcentrale is dan een heerlijk moment. Deze periode van korte vinterdagen is betekent voor ons iets meer leven in de rust: er zijn minder gasten en langzaam bereiden we ons voor op de echte winter met bezoekers.
Winter in Noord-Zweden klinkt zo noordelijk. Wij spreken vaak over Midden-Zweden, omdat we vlak bij het geografische middelpunt van het land wonen. Officieel hoort onze provincie Jämtland bij Norrland, het Noorden van Zweden.
In deze blog delen we weer van alles: van een bezoek aan het regenachtige Stockholm om nieuwe paspoorten aan te vragen, tot een dagje shoppen in Östersund, en natuurlijk nog veel meer kleine momenten uit ons dagelijks leven hier. Lees en kijk gezellig mee.
Terug in Zweden
Na onze reis en verblijf in Nederland zijn hier de vinterdagen echt begonnen. De herfst is voorbij: bijna alle bladeren zijn van de bomen gevallen. We dachten voor vertrek alles winterklaar te hebben gemaakt, maar helaas net niet helemaal. De dakgoten lagen op veel plekken vol met dennennaalden. Tijd om dat voor de eerste sneeuw aan te pakken!
Dus klom Willem het dak op om zoveel mogelijk naalden weg te vegen, terwijl ik beneden het blad ging harken. Aan de voorzijde van de accommodatie lag een flinke laag bladeren. De frisse lucht maakten het werken buiten heerlijk. Opgeruimd staat netjes – daar doe je het uiteindelijk voor.
Fruit verwerken
Op een grauwe, natte dag trok ik de keuken in. De diepvries moest zoveel mogelijk leeggemaakt worden voor de groepen die binnenkort komen. Er lag nog veel bevroren fruit dat perfect verwerkt kon worden tot jammetjes. Terwijl het fruit zachtjes kookte, vulde de keuken zich met heerlijke geuren van zwarte- en rodebes en een muzien van Groot Nieuws Radio op de achtergrond.
Voor nu heb ik mijn best gedaan, maar er ligt nog genoeg fruit voor een tweede – misschien zelfs een derde – ronde. Meestal hebben we een voorraad jam (twee soorten) voor het hele jaar. Onze gasten waarderen het enorm bij hun ontbijtjes. Het voelt altijd extra warm en gezellig, zeker tijdens de lange vinterdagen. Even een weetje: Ik las op Google dat zowel de zwarte- als de rodebes bijna 100 jaar verboden is geweest in de VS. De bessen kwamen vanuit Europa naar de VS en brachten een ziekte met zich mee. In 1950 is het verbod op de teelt opgeheven.
Magische Noorderlicht
Tijdens ons verblijf in Nederland zagen we al veel prachtige foto’s van het noorderlicht voorbij komen op Facebook. Hier in Zweden is het echt de tijd om het zelf te zien. De lucht is helder, de stilte van de vinterdagen intens, en dan komt hopenlijk vaak op onze iphone een pingeltje: U hebt zoveel procent kans op het zien van het noorderlicht. Willem heeft een speciale knop waarmee we alle buitenlichten in één keer uit kunnen doen zodat het buiten compleet donker is. Snowboots en jas en zoeken naar de dansende kleuren aan de hemel – het blijft een magisch moment.
Ik vond een overzicht van de betekenis van de kleuren (zie foto). Zelf heb ik lichtblauw, paars en groen gezien. Rood ligt echter nog honderden kilometers verderop. We wachten vol spanning af wat deze winter ons zal brengen.
Laatste reparatieklus buiten
Aan het einde van de zomer ontdekten we dat de drie palen, die zo mooi boven de grillplaats stonden, ineens op de grond lagen. Het touw dat hen bijeenhield was gebroken. Drie jaar lang had het dienst gedaan, maar nu was het echt op. Dus kochten we een nieuw touw, en toen kwam de vraag: hoe knopen we dit eigenlijk vast?
De eerste keer hadden onze buren dit voor ons gedaan. We stonden er toen wel bij, maar hoe ze het precies hadden aangepakt… geen idee meer. Ik heb wat filmpjes op YouTube bekeken en dacht: dit kunnen we vast zelf ook wel. En kijk: daar staan de palen weer te pronken, nu met nieuwe lichtjes erin.
Het was nog een hele klus, want ik trok te hard aan het lichtsnoer, waardoor we ter plekke nog wat soldeerwerk moesten verrichten. Maar het is gelukt, en we hopen dat onze gasten rondom het vuur straks weer mooie momenten mogen beleven.
Things you should not do in Sweden
Ik kwam deze afbeelding tegen (zie foto) en moest er zo om lachen, omdat het zó herkenbaar is. Alles wat erop staat klopt. Dus… voor wie plannen heeft om Zweden te bezoeken: maak er een foto van en sla ’m op. Dan ben je goed voorbereid.
Slow motion
The older I get, the more I appreciate slow mornings and quiet nights.
Ik zag deze tekst en afbeelding op Facebook en herkende mezelf er meteen in. Ik ben sowieso een avondmens, dus langzaam op gang komen in de ochtend past perfect bij me. Maar nu, in de winter, is die behoefte nog sterker. Dus als het werk het toelaat, neem ik er rustig de tijd voor.
En stille nachten? Dat is hier vanaf het begin al geen enkel probleem. Zweden en Vinterdagen maken het mogelijk om af en toe even in slow motion te leven.
Nieuwe paspoorten
Ons plan was om nieuwe paspoorten aan te vragen tijdens de terugreis van Nederland naar Zweden. Hiervoor moeten we naar de Nederlandse ambassade in Stockholm, en een afspraak maak je online. Dat hadden we ruim vóór vertrek uit Nederland gedaan, maar we konden daar niet eerder terecht dan 13 november. Dat paste dus niet in onze planning.
Daarom keken we naar mogelijkheden in Nederland. Bij verschillende grensgemeenten kun je namelijk ook een paspoort aanvragen. Maar wij waren maar vier werkdagen in Nederland, te kort om alles te regelen. Dus bleef er niets anders over dan speciaal voor de aanvraag naar Stockholm af te reizen.
Verjaardag in Stockholm
Op 12 november, mijn verjaardag, reden we richting Stockholm. Het blijft toch 522 kilometer van ons vandaan. Met een pauze ben je al snel zes uur onderweg. We parkeerden de auto buiten het centrum, namen de metro naar het centrum en lieten alvast pasfoto’s maken. Dat was nog even zoeken, maar uiteindelijk liepen we met een set van zes pasfoto’s per persoon – en 60 euro lichter – weer terug naar de auto.
We hadden een prachtig hotel geboekt in Vaxholm, in de scherenkust, oftewel de archipel van Stockholm. Helaas werkte het weer niet mee: het regende de hele dag. We sloten de avond af met een heerlijk diner in het hotel. Als verrassing, omdat ik jarig was, werd er zelfs een Zweeds vlaggetje op onze tafel gezet. Een klein gebaar, maar zó leuk.
Naar de ambassade
Vanaf het hotel konden we met een van de vele boten binnen een uur naar het centrum varen. Heerlijk comfortabel.
Bij de ambassade bleek helaas dat mijn pasfoto’s niet voldeden: mijn gezicht stond er te groot op. Dus moesten er nieuwe worden gemaakt. Best frustrerend, want ik had bij de eerste fotograaf uitdrukkelijk gevraagd of de foto’s aan de Nederlandse eisen voldeden. Geen probleem, zei hij toen. Nou… toch wel dus.
Teruglopen naar de eerste fotograaf was te ver, dus zochten we een nieuwe fotostudio in de buurt. Gelukkig was de medewerker bij de ambassade heel welwillend en dacht goed met ons mee. Uiteindelijk is alles in orde gekomen, en binnen zes weken zouden de nieuwe paspoorten in onze brievenbus moeten vallen.
Onze nog geldige ‘oude’ paspoorten liggen nu in de kluis van de ambassade. Mocht er onverhoopt iets gebeuren waardoor we hals over kop naar Nederland moeten, dan moeten we eerst naar de ambassade om onze oude documenten op te halen. Daar gaan we natuurlijk niet vanuit, maar je weet maar nooit. Een tikje omslachtig blijft het wel.
Tip
Onze nieuwe paspoorten zijn straks gelukkig weer tien jaar geldig. Maar met de ervaring van nu geven we graag een tip: regel tijdens een verblijf in Nederland (minimaal zes werkdagen) je nieuwe paspoort bij een van de grensgemeenten. Dat is goedkoper, sneller én voorkomt gedoe met pasfoto’s.
Bevestiging
Stockholm zal een een hele mooie stad zijn, maar wij hebben deze met regen en somber weer aanschouwd. We hebben het nodige gedaan en zijn even in de oude binnenstad geweest en toen met de boot terug naar het hotel. Voor mij wederom een bevestiging dat een stad bezoeken niet mijn ding is. Ik kan daar niet van genieten. Na twee nachtjes in het hotel zijn we de derde dag via een route in het archipelgebied en via de snelweg naar huis gereden. Ik geniet vele malen meer van een prachtige tocht door de natuur.
Groot cadeau
Zo’n 20 kilometer voordat we thuis waren na ons bezoek aan Stockholm, zagen we de wereld langzaam wit worden. En ja hoor: bij ons thuis lag een prachtige, serene witte deken over alles heen. De nachttemperaturen doken alweer onder de –15 graden. Het meer is inmiddels bijna overal dichtgevroren, en met –10 groeit het ijs zo’n centimeter per nacht. Toch schommelen de temperaturen hier behoorlijk, met af en toe zelfs een dooimoment.
Houdt het?
Tijdens één van onze wandelingen testten we voorzichtig het ijs. En ja hoor, aan de randen houdt het prima. Een stuk noordelijker wordt er zelfs alweer geschaatst op de meren. Maar altijd goed blijven opletten: stromingen kunnen verraderlijk zijn.
Wat wél betrouwbaar lijkt, is de zon. Die laat zich regelmatig een paar uur per dag zien en straalt dan net genoeg warmte uit. En dan mag het best –5 of –10 zijn, hoor! Het maakt de vinterdagen alleen maar mooier.
Voetsporen in de sneeuw
Het mooie van sneeuw is dat we ’s ochtends vaak kunnen zien welke dieren er over ons terrein hebben gelopen. Even op Google kijken, en ja hoor: een vosje heeft flink rondgeparadeerd in de omgeving. Zijn sporen waren zelfs op het meer zichtbaar. Altijd leuk om te ontdekken.
Elandensporen hebben we in onze directe omgeving nog niet gezien tijdens de winter. Waarschijnlijk wonen we nét iets te dicht bij de bewoonde wereld voor deze indrukwekkende bezoekers. Maar wie weet wat de komende vinterdagen nog brengen.
Kerstvoorbereidingen
Ja, het is me al eens overkomen dat ik te laat was met het verzamelen van dennengroen voor de kerstversieringen in het hotel. En ook dit jaar overviel de sneeuw me sneller dan verwacht. Gelukkig was het nog geen grote hoeveelheid, dus snel aan de bak!
Bij onze vriend Hennie mochten we een paar kerstbomen rooien. Dus gereedschap mee, de achterbank plat, kleden in de auto en op naar Enbo, zo’n 20 kilometer bij ons vandaan. Eerst even een bakkie gedaan bij Hennie en natuurlijk een foto gemaakt van de prachtige, solitair staande bevroren boom op zijn terrein.
Daarna zijn we met de auto het bos ingereden. Best lastig om de perfecte boom uit te zoeken, maar uiteindelijk pasten er vier stuks in onze auto. Later ben ik nog even naar het strandje bij ons in de buurt gegaan om wat takken te verzamelen. Zelfs in de winter ziet het strand er prachtig uit.
Mos verzamelen lukte niet meer: het was niet zichtbaar door de sneeuw en waarschijnlijk ook bevroren. Gelukkig had ik nog een vol kratje IJslandsmos van vorig jaar staan. Dat is nog perfect te gebruiken.
Vinterdagen
Ja, wat moet ik nog zeggen bij deze prachtige foto’s. Het was op en top genieten tijdens met maken!
Woning check
Voor een vriend die momenteel in het buitenland verblijft, controleren we met enige regelmaat zijn woning. En met al die sneeuw is dat beslist geen straf. Het is wel een eindje rijden, maar meestal combineren we het bezoek met een ander doel. Even checken: zit er nog genoeg druk op de ketel? Is de binnentemperatuur nog op peil? Kortom, we lopen alles even langs en als het nodig is, bellen we de eigenaar tijdens onze aanwezigheid. Hij weer gerustgesteld, en wij konden onze reis voortzetten richting Östersund.
Bezoek aan Östersund
Er stond niet veel op onze lijst, maar toch was het fijn om alles af te handelen. Helemaal omdat ik nog wat kerstverlichting nodig had. En als we er dan toch zijn, maken we er meteen een gezellig uitje van door in de stad te gaan lunchen. Er zijn hier veel lunchbuffetten waar je voor iets meer dan 10 euro heerlijk en uitgebreid kunt eten. De lunch is voor ons echt een warme maaltijd, dus: een dag niet koken!
In de binnenstad zijn een paar gevels van woningen en winkels versierd met prachtige muurschilderingen. Na winkel in, winkel uit te zijn geweest, was het inmiddels bijna donker toen we huiswaarts keerden. Voor mij voorlopig genoeg geshopt: Stockholm, daarna met Sietske naar Sundsvall en nu weer naar Östersund. Echt niet mijn hobby!
Volop in kerstsferen
Ja, ik weet het: voor Nederlandse begrippen zijn we hier vroeg mee. Maar zodra de sneeuw valt, gaan de lichtjes in de bomen en aan de huizen. Samen met Sietske zijn we een heerlijke dag bezig geweest met de versiering. De versierde kersttakken (tien stuks) hangen aan de binnen- en buitendeuren. De kerstbomen met verlichting staan bij de hoofdingang te pronken, en buiten tegen de wand staat een grote kerstboom stralend in de kou. Gezellig kletsend, creatief bezig zijn en zien hoe alles prachtig wordt, dat past perfect in deze vinterdagen.
Nieuwe sfeerverlichting
Boven de twee grote tafels in de ontmoetingsruimte hangen nu, in plaats van twee gewone lampen, twee lange planken aan touwen. Willem heeft de montage van de lampen voor zijn rekening genomen, en nu pronken er drie mooie sierlampen in elke plank. De komende tijd ga ik de planken nog verder versieren. In de volgende blog zal ik daar wat foto’s van laten zien.
Op de foto’s hierboven zie je al hoe het hotel straalt in het donker. En als het dan sneeuwt — of er ligt al sneeuw — is het echt een moment om even stil te staan en ervan te genieten.
Voor alle Nederlandse lezers: een fijne SinterKlaas en veel plezier met het aanbrengen van de kerstversieringen. Tot de volgende blog!