Het leven hier in Zweden biedt veel aan momenten, gebeurtenissen en ervaringen die ik niet had verwacht. Ik neem je hierin graag weer mee. Hoe, wat en waar? Ga het onverwachte aan!
Hulp uit Nederland
Een half jaar geleden hadden wij niet verwacht dat de zoon van onze vriend samen met zijn vader 15 dagen bij ons zouden komen. Een lichte werkvakantie is het geworden, wat ze van te voren wisten hoor! Wanneer de energie en zin aanwezig was hielpen ze voornamelijk Willem. Kabelgoten werden bevestigd en bijna 400 meter aan kabels getrokken voor vaste netwerkaansluitingen en wifiverbindingen. Klemmende deuren zijn weer gerepareerd en de derde wasmachine en droger zijn eindelijk aangesloten en staan op hun plek. Er valt altijd wel wat te klussen in Hus Hotell Hunge. Was het weer aangenaam dan gingen ze er samen of wij met z’n viertjes op uit. Niet verwacht dat de werkzaamheden zo ver gevorderd zouden zijn. Erg blij met het resultaat. En nogmaals bedankt mannen.
Verwennerij
Omdat onze vriend met de auto vanuit Nederland kwam mochten wij een bestelling van Nederlandse producten bij hem indienen. Niet verwacht dat zij ons ook nog eens flink zouden verwennen met kadootjes en lekkernijen. Het voelde alsof ik jarig was of dat het Sinterklaas was. Heel erg bedankt! Emigreren brengt het gemis van typisch Nederlandse produkten met zich mee. Zoals ik al eerder heb geschreven kun je dit natuurlijk negeren. Zo dacht ik er in het begin ook over maar nagenoeg iedereen die deze kant op komt vraagt of ze nog wat voor ons mee kunnen nemen. Dan kan ik dit nog steeds afwijzen maar ja …. waarom zou ik. De ander is blij iets voor ons te kunnen doen en wij zijn ook blij verrast!
Buitenleven
Najaarszon en nachtvorst
Wat genieten wij van de heerlijke najaarszon en de niet verwachtte hoge temperaturen voor de tijd van het jaar. Neemt niet weg dat we al één keer de autoruiten moesten krabben toen we naar Zweedse les wilden. ‘Oei mijn appels en sperciebonen’ ging meteen door mijn gedachten. Appels de volgende dag allemaal geplukt en de bonen zagen er nog goed uit. Buiten koffie drinken en lunchen, het kan nog! Hele dagen met zon betekent, nu het nog kan er op uit gaan! Helaas lukt dit niet altijd. Er moet immers ook gewoon gewerkt worden.
Appels in overvloed
In mijn vorige blog vroeg ik om appelrecepten en verwerkings tips . Een excollega schreef me het volgende:’ Zojuist las ik je blog en je vraag daarin naar appelrecepten. Voor jouw blog las ik de mail van Landleven met daarin appelrecepten die ik heb opgeslagen. Bij deze stuur ik je ze door! Nog een tip.. ik snijd ook alvast appelringen, suiker en en kaneel erop en dan in de vriezer om ze oudjaarsdag er weer uit te halen voor het bakken van de appelflappen. Scheelt je dan een hoop schil en snij werk. Hier was ik eerlijk gezegd zelf niet op gekomen. Heel erg bedankt! Ik heb ook veel appels gedroogd. Heerlijke en gezonde tussendoor snack.
Rigoureuze snoei
Ja en als zich de eerste de vorst aandient en de appelboom is leeggeplukt is het tijd om deze te snoeien. Nou ja te laten snoeien. Ik heb hier echt nog geen verstand van! Niet verwacht maar erg lief dat een bekende dorpeling zich heeft aangeboden mij te willen helpen. Samen aan de slag dus! Van hem goede tips gekregen, zodat ik het de volgende keer zelf kan bijhouden. Omdat dit waarschijnlijk al een aantal jaren niet is gebeurd, nu vrij rigoureus te werk gegaan. Er zijn heel veel takken verwijderd. Zon en wind kunnen er volgend jaar heerlijk doorheen schijnen en waaien. Goed voor de appels. Maar, de opbrengst zal waarschijnlijk wel veel minder zijn. We zullen het zien.
Kaalslag
De lijsterbesstruiken zaten dit jaar vol met bessen. Alsof ze een inhaalslag aan het maken waren. Vorig jaar zaten er immers geen bessen in. Waardoor? Geen idee. Vanmorgen werd ik wakker van veel vogelgekwetter. Het raampje stond iets open en het geluid lokte mij vroeg uit bed. Luxaflex open en ik zag een enorme zwerm vogels in de lijsterbesstruiken. Niet verwacht dat ze in een mum van tijd, met z’n allen, de luisterbesstruik leeg zouden plunderen. Echt bizar om te zien. Alsof ze in weken niet gegeten hebben en moeten strijden om de laatste lijsterbes alsof hun leven er van af hangt. Ik begrijp dat ze veel moeten eten om de vlucht naar hun overwinteringsplek te kunnen maken. Uit noordelijke en oostelijke streken van Europa trekken grote aantallen spreeuwen door Nederland, waarvan een groot deel in Nederland land overwintert. Het gros van de Nederlandse spreeuwen, zo’n tachtig procent, verlaat Nederland om te overwinteren in België, Noordwest-Frankrijk en Zuid-Engeland. Een wisseling van de wacht dus eigenlijk. Nou hier nog genoeg voorraad!
Oogsttijd
Cantharellen
Een ochtend naar Zweedse les en met een zak cantharellen thuiskomen. Niet verwacht kreeg Willem een berichtje dat hij alsnog naar een conferentie over toerisme kon komen. Iemand anders had afgezegd. Dus uit de Zweedse les en op naar Östersund. Ik kon meerijden met een vrouw die bij ons in de buurt woont. Ze is nogal actief in het plukken van bessen en paddenstoelen. Zo reden we terug naar huis en ze zei dat ze mij wilde helpen met het plukken van cantharellen. Ze wist een goede plek en ja hoor een tijdje later liepen we al roepend het bos in. Je weet maar nooit of er een wild dier in de buurt is. Ik was er niet echt op gekleed. Verkeerde schoenen aan met als resultaat natte voeten. De bodem was sompig, ideaal voor cantharellen. Ze wees me de paddenstoelen aan en het was plukken, plukken en nog eens plukken. Nog best lastig om ze te herkennen omdat de bovenkant bruin is en de vele bladeren ook. Niet verwacht ging ik met een tas vol ‘goud’ naar huis. En dan moeten ze verwerkt nog worden. Gelukkig waren ze aardig schoon maar toch allemaal even nakijken, verspreiden in een krat en deels al meteen in de droogmachine. Zo zie je, een dag kan zomaar weer voor verrassingen zorgen.
Pompoentje
Zoals je op de foto kunt zien is het gelukt om een pompoen te laten groeien. Ik had er twee geplant met dit pompoentje als resultaat. Ik had werkelijk niet verwacht dat de groei nu pas zou beginnen. Maar wel jammer. Het was een probeersel zoals eigenlijk alles wat ik gezaaid heb dit jaar. De groeitijd is hier aanzienlijk korter, maar wel met meer lichturen per dag.
Wintervoorbereiding
De stokken van de stokbonen zijn inmiddels verwijderd en staan klaar om ze binnenkort in de grond te plaatsen op ons voorterrein. Ze dienen dan als grensafscheiding van de oprit en de parkeerplaats. De man van de sneeuwschuiver weet dan wat hij moet schoonschuiven. Het kan maar zo gebeuren dat er binnenkort een sneeuwbui komt. Maar nog niet zoveel dat er geschoven moet worden hoor. Althans dat hoop ik nog niet. Dan komt de winter wel heeeeel snel. Niet verwacht dat in Noord Zweden al de eerste is sneeuw gevallen op 20 september. En niet zomaar een sneeuwbuitje maar wel 38 cm sneeuw, wat echt een record is! Het zal je maar gebeuren! Het was toen officieel net nog zomer.
Bijzonder wending
Zaagmolen en…
We waren, samen met onze vrienden, op weg naar ‘Hallhuvudstenen’ om te gaan grillen. Onderweg kwamen we langs de oude zaagmolen uit 1870. Zeker de moeite waard om hen te laten zien. Daar aangekomen hadden we niet verwacht dat een jager zat te wachten op zijn maten. Hij liet ons weten dat ze een eland hadden geschoten binnen een straal van 200 meter van de zaagmolen. Hij vroeg of we hen wilden helpen zoeken. Nou dat hoef je ons maar één keer te vragen. Wij, dapper maar nog niet weten wat ons te wachten zou staan, achter de jagers aan langs een stroompje het bos in. De bodem was zeer oneffen en nat maar …..gewoon doorgaan! Ons wachtte immers een onbekend avontuur.
Doet toch wat met me
Tijdens het lopen begon ik mij te beseffen dat het verdere leven van dit dier is ontnomen voor menselijk voedsel. Gek eigenlijk. In Nederland en ook hier in de supermarkt, zit er geen gevoel bij het kopen van vlees. Niet verwacht dat dit nu toch echt anders voelde voor mij. Ik heb wel eens gezien dat mensen, die een dier hadden gedood, deze letterlijk bedankten. Zo’n gevoel kreeg ik ook! Even voelde het als heel overdreven maar toch ik kan me nu voorstellen, dat wanneer je dicht bij de natuur leeft en hier werkelijk afhankelijk van bent, deze gaat bedanken. Na ongeveer 10 minuten hoorden we het geroep van de jager roepen: Ja, här! De nog jonge, twee- of drie jarige eland was gevonden in het stroompje. Een quad met aanhanger kwam door de ruige natuur aangereden en werd achter een grote steen geparkeerd. De jagers kwamen meteen in actie. De lier werd aan het gewei van de eland bevestigd en deze werd langzaam de wal op getrokken. Halverwege werd nog even snel een slee onder het dier geschoven.
De één z’n dood de ander z’n brood
Ik had niet verwacht dat, de enigszins half op de wal liggende eland, meteen zou worden opengesneden en alle ingewanden zouden worden verwijderd. Dit viel als een groot blok in de het water. Een jager vertelde dat hier de volgende dag niets meer van over zou zijn. Opgegeten door een vos, beer of andere bosbewoners. In Nederland is het volgens mij ondenkbaar om de ingewanden achter te laten in de natuur. Maar ja we zijn in het inmense grote land Zweden met een overdaad aan natuur. Waarom ook niet! Wat een avontuur. En dan nog door naar de grillplaats waar we genoten hebben van heerlijk vlees. Uit de supermarkt!
Volop herfst
Mist in de ochtend, damp boven de meren, prachtige ondergaande zon en vieze auto’s. Auto wassen heeft hier nu echt geen zin. Zoals je op de foto kunt zien hoeven we ook niet bang te zijn voor snelheidsboetes. We gaan even anoniem de weg op! Maar wat een mooie natuur met al zijn warme kleuren en vooral omdat je de kleuren kunt zien op de vele heuvels. In het bos kom je bijna elke vierkante meter wel één van de vele soorten paddenstoelen tegen. Super grote maar ook micro klein. Het fijne is, wanneer we een regenachtige dag hebben, vaak rond vijf uur de zon te voorschijn komt en blijft tot hij ondergaat. Een mooie afsluiting van de dag.
Bezoek voor twee
Na twee jaar mijn eerste gebitscontrole. Het is erg moeilijk om hier in de buurt een tandarts te vinden. Voor acute tandproblemen ga je hier naar ’tandakuten’ in Östersund. Willem is hier vorig jaar geweest voor een wortelkanaalbehandeling en het verwijderen van een kies. Helaas had ik dit keer twee gaatjes. Ik had niet verwacht dat deze direct gevuld konden worden. Scheelt een ritje Östersund. Bij Willem was de vorige keer een stuk kies blijven zitten en moest nu worden verwijderd. We vroegen ons af of we niet weer contact met tandakuten hadden moeten opnemen omdat zij de klus niet goed hebben afgerond. Soort van garantie? Oké voor nu te laat. Tandbehandelingen zitten hier niet in de standaard gratis verzekering. Je krijgt een klein beetje van de overheid en een klein percentage afhankelijk van de hoogte van de kosten vergoed. Een heeeeel groot deel moet je zelf betalen of je hier apart voor verzekeren.
Heel veel water
Afgesloten
Water, een belangrijk goed. Dat blijkt de afgelopen zomer maar weer eens met die droogte in de wereld. Nu hebben wij hier genoeg water. In de gemeente Bräcke, zo groot als de provincie Utrecht, liggen 700 meren. Nu zegt dat natuurlijk niet alles, want ook in deze meren kan de waterstand laag zijn. Maar in vergelijking met andere delen van Europa hebben we hier genoeg en zeer goede kwaliteit water. Hus Hotell Hunge is aangesloten op de watervoorziening van het dorp. Onverwacht kregen we enkele weken geleden om 8.30 uur bericht dat ze de leidingen gingen reinigen. Oke, beetje laat, maar goed! Wij, voor de zekerheid, grote pannen gevuld met water. Ook onze gasten hierover geïnformeerd. Advies voor aan het einde van de dag, wanneer de klus geklaard zou zijn, was dat we alle kranen lange tijd moesten laten stromen. Ja, normaal gesproken geen probleem. Doen we gewoon. Maar in ons hotel betekent dat 11 wc’s, 10 douchekranen, 11 wastafelkranen en 15 keukenkranen openzetten. Je kunt je voorstellen dat dat een hele klus was.
Dagje watervallen
Mooi weer, dan er op uit. Samen met onze vrienden naar twee watervallen geweest. De Fettjeåfallet met een valhoogte van meer dan 60 meter en deze is de meest spectaculaire in de bergen van Vemdalen (dichtsbijzijnde skigebied). Een twee kilometer lange prachtige wandeling over leistenen trappen en met meerdere kleine watervallen onderweg. Nu blijkt er ook nog een pad te liggen naar de top van de waterval met een prachtig uitzicht. Of dit voor mij ook te doen is is nog maar de vraag. Het schijnt vrij steil omhoog te gaan.
De schattige Sångbäcksfallet is een wat kleinere waterval die wij in maart hebben bezocht toen deze grotendeels bevroren was (zie mijn blog van maart) Ziet er nu totaal anders uit, maar ook zeker de moeite waard. Wel een hele klim met al die trappen. Nu is mijn conditie niet zo goed en mijn heup wil niet altijd evengoed meewerken. Maar ik heb’m toch maar gedaan en gezien. De dag afgesloten met gezellig etentje in een restaurant.
Naar de top
Het weer bleef prachtig dus de volgende dag er weer op uit. Naar de Klevenstopp. De start was wat moeilijk te vinden, maar eenmaal gevonden de bossen in. Eerst nog redelijk te doen, daarna werd het steeds steiler en op één plek met behulp van een stuk touw naar boven. Totaal een tocht van 3,5 km maar niet verwacht toch een pittige voor mij. Eenmaal boven werden we beloond met een schitterend uitzicht over Idsjön en het plaatsje Gimdalen. Heerlijk uitgerust in de zonnestralen. Super, wat weer een dag. De herfst is zo mooi om te wandelen. Zouden we vaker moeten doen!